طمع دلالان به خوشه های طلایی

باغداران مشگین شهری می‌گویند به دلیل مداخله دلالان در قیمت گذاری و هراس از دورریز محصولات، چوب حراج در کنار جاده به حاصل ماه‌ها زحمت خود زده‌اند.
انگورهای طلایی در جعبه‌های چوبی در کنار به و سیب‌های سرخ تصویر قاب شده جاده های مشگین شهر است. شهرستانی که باغات میوه آن شهرت دیرینه دارد و اغلب مردم از محل فروش محصولات کشاورزی امرار معاش می‌کنند.
به دلیل موقعیت اقلیمی این شهرستان که در دامنه کوه سبلان واقع شده، کیفیت محصولات کشاورزی زبانزده بوده و در همه جای ایران انگور، سیب و زردآلودی مشگین شهر شناخته شده است.
اما در مقابل کیفیت مطلوب و کمیت بالای تولید، موضوع فروش محصولات چنانکه بتواند هم سودی عاید کشاورز کند و هم منجر به گردش چرخه اقتصادی این منطقه شود، اندک و ناچیز است.
شیوه سنتی کاشت و فروش محصولات کشاورزی در حالی پای برجاست که مسئولان دم از مدرنیزاسیون، صادرات و ایجاد صنایع تبدیلی می‌زنند.
قیمت محصولات کشاورزی را دلال تعیین می کند
یکی از کشاورزان که در کنار جاده مشغول به فروش انگورهای خود است می‌گوید: چاره‌ای جز اینکار نداریم. چون دلالان به قیمت نازل خریداری کرده و زیان قابل توجهی به ما می‌زنند.
محمد پور تصریح کرد: هر کیلو انگور به قیمت ۴ تا ۵ هزار تومان در کنار جاده به فروش می‌رسد اما زمانی که کشاورز منتظر خرید دلالان می‌ماند مجبور می‌شود به قیمت به مراتب کمتر و حتی دو هزار تومان به فروش برساند.
وی افزود: دو هزار تومان به عبارتی قیمت تمام شده تولید محصول است و صرفه اقتصادی ندارد. به همین دلیل کشاورزانی که قادر به فروش در کنار جاده هستند از این موضوع استقبال می‌کنند.
محمدپور با بیان اینکه دلالان با قیمت نازل خریداری کرده و خود نرخ را تعیین می‌کنند، اضافه کرد: اما در ادامه با قیمت بالایی در بازار به فروش می‌رسانند.
یکی دیگر از کشاورزان نیز با تاکید به اینکه کشاورز چاره ای جز فروش محصول به دلال ندارد، تصریح کرد: امسال سال پرمحصولی بوده و باغات سیب و انگور محصول خوبی داشتند. این مقدار محصول را نمی‌توانیم در کنار جاده و یا خودمان بفروشیم.
نادرعلی که سال‌ها است مزرعه انگور دارد علاقه مند به فروش محصولاتش به دلالان نیست و می‌گوید نمی‌صرفد اما ناچاریم.
دلالان سردخانه ها را مصادره می کنند
در بحث فروش محصولات کشاورزی تمامی نهادهای اجرایی استان به خواب خرگوشی رفته‌اند و هیچ مسئولی حاضر به پاسخگویی نیست. جهاد کشاورزی خود را متولی این امر نمی‌داند و چرخه صادرات محصولات باغی نیز چندان قابل توجه نیست و حتی نمی توان روی اعداد آن حسابی باز کرد.
این در حالی است که جولان دلالان تقریبا تمامی روند خرید و فروش محصولات کشاورزی را انباشته است. به عنوان مثال از یک طرف مشگین شهر کیفی ترین سیب قرمز را تولید کرده و همان محصول در شب عید با قیمت بالایی به مردم عرضه می‌شود و از طرفی کشاورزان می‌ترسند به دلیل دخالت دلالان امسال هم به مانند سال گذشته بخشی از محصولات روی دستشان بماند و با کامیون‌ها در کنار جاده رها کنند.
اسدی یکی از زارعانی است که می‌گوید امسال باغات سیب محصول خوبی دارد اما دلالان سردخانه ها را از قبل مصادره می کنند و اینطور نیست که کشاورز بتواند محصولش را به سردخانه انتقال دهد.
وی تاکید کرد: بارها پیش آمده که سردخانه از قبل توسط دلالی رزرو شده و محصولات کشاورز روی دستش مانده است.
وی افزود: اگر خودمان نفروشیم باید به دست دلال بدهیم و راه دیگری نداریم. با وضعیت فعلی هم این احتمال وجود دارد که به دلیل بالا بودن میزان تولید بخشی از سیب‌ها دورریز شوند.
ناتوانی اردبیل در مدیریت محصولی که می‌تواند میوه شب عید باشد در بخش صادرات هم دیده می‌شود.
کشاورزان از بازارهای جهانی بی اطلاع هستند
کشاورزانی که ماه ها برای عمل آوری محصول تلاش می کنند، کمترین اطلاعی از نحوه صادرات محصولات کشاورزی ندارند.
اسدی در این خصوص اضافه کرد: ما تولید کننده هستیم. دولت باید کاری بکند که ما دغدغه فروش نداشته باشیم اما برای اینکه کمی سود داشته باشیم کنار جاده منتظر مشتری می‌مانیم.
وی در پاسخ به این سوال که آیا مایل به صادرات محصول خود است یا نه، اضافه کرد: کدام کشاورز به دنبال فروش مطلوب نیست. متاسفانه نه راهی نشانمان می‌دهند و نه حتی یکبار به سراغ ما آمده و مشکلات ما را پرسیده‌اند.
پیش از این سازمان صمت استان بارها اعلام کرده است که قیمت محصولات متاثر از عرضه و تقاضا است و این مجموعه در قیمت گذاری اغلب محصولات دخالتی ندارد.
اما در حالی که جهاد کشاورزی و صنعت و معدن خود را از مشکلات کشاورزان و زارعان جدا کرده‌اند، محصولات کشاورزی در این استان که ثروتی قابل توجه است دور ریز می‌شود.
دخالت حداقلی ستاد تنظیم بازار
حراج محصولات کشاورزی، فروش در کنار جاده ها، دخالت دلالان، ناتوانی در سودآفرینی و غیره وغیره در وضعیتی اتفاق می افتد که ستاد تنظیم بازار استان دخالتی حداقل در تنظیم قیمت‌ها دارد.
این ستاد که می تواند به ریاست استاندار اردبیل نسبت به چاره سازی و قیمت گذاری محصولات کشاورزی اقدام کند نه جلسات خود را رسانه‌ای کرده و نه مصوبه‌ای برای نجات کشاورزان داشته است.
تنظیم بازار با هدف نظارت بر بازار و قیمت گذاری مواد غذایی از جمله محصولات کشاورزی تشکیل شده و می تواند در شرایط ویژه تشکیل جلسه داده و آشفته بازار فعلی را مدیریت کند. اما با جلسات انفعالی تا به امروز گرهی از مشکلات کشاورزان باز نشده است.
نه تنها در باغات مشگین شهر محصولات حراج می‌شود بلکه فروش زیرقیمت سیب زمینی در مزارع اردبیل کمر کشاورزان را شکسته است. مسئولان می‌گویند به دنبال حل و فصل مشکلات هستند اما واقعیت این است که کاغذبازی‌های جلسات هر از چند گاهی راه به جایی نبرده است.

گزارش:ونوس بهنود